foudre

barrel

(fr.) duża, drewniana kadź lub beczka o niesprecyzowanej pojemności, zwykle 50–300 hl, służąca do powolnego starzenia wina; f. zawsze jednak jest większa niż barrique; w Alzacji ma pojemność 1000 l; w szerszym znaczeniu duża cysterna do transportu wina; tinaja; kwevri; muid

foulage

crushing

(fr.) jeden z pierwszych kroków przy wytwarzaniu win czerwonych, poprzedzający macerację; delikatne zgniatanie winogron w celu uwolnienia soku; sposób fakultatywny do wyciskania soku w prasach winiarskich; zwykle przeprowadzas się go mechanicznie lub w bardziej archaiczny sposób, ugniatając winogrona nogami w otwartych kadziach lub w lagar; dotychczas, chociaż coraz rzadziej, czyni się to jeszcze przy wytwarzaniu porto; technika ta rzadko stosowana jest przy wytwarzaniu win białych, z wyjątkiem maceracji przedfermentacyjnej, w niskiej temperaturze; różowe wino; saignée; muté sur grains

francuski paradoks

french paradox | paradoxe français

Odkrycie potwierdzające, że umiarkowane picie czerwonego wina, zdaniem twórcy tego pojęcia dr. Serge’a Renauda, może być skutecznym środkiem zapobiegającym chorobie wieńcowej; w Ameryce Północnej, gdzie w ciągu roku na zawał serca umiera około 1 mln osób, udowodniono, że wypijając 2 szklaneczki czerwonego wina dziennie, szanse na zawał maleją o 40% (!); w 1995 r. badacze duńscy wykazali, że u badanych osób pijących regularnie wino w umiarkowanych ilościach ryzyko zawału serca i udaru mózgu było mniejsze o 60%, a ryzyko innych schorzeń o 50% w porównaniu z grupą kontrolną; we Włoszech i na południu Francji pija się niewielkie ilości wina, regularnie, głównie do posiłku spożywanego bez pośpiechu, nie ma też zwyczaju tzw. podjadania między posiłkami oraz chętnie spożywa się duże ilości owoców i warzyw, raczej małe ilości chudego mięsa, a do gotowania używa się dużo oliwy z oliwek; na północy Europy oraz w Ameryce Północnej alkohol spożywa się w znacznie większych ilościach, głównie, niestety, dla jego odurzającego wpływu; według naukowców czerwone wino posiada specyficzne właściwości ochronne z uwagi na zawartość pewnych związków chemicznych (antyoksydantów) zmniejszających lepkość płytek krwi; niestety jednorazowe spożycie dużej ilości alkoholu powoduje skutek odwrotny do zamierzonego: wypicie całotygodniowej porcji wina w jeden wieczór pozbawi ochrony antyoksydantów na ok. 80% czasu najbliższego tygodnia; tajemnicą f.p. jest zatem umiarkowane picie czerwonego wina; polifenole

frappé

chilled

(fr.) zmrożone; wino szybko schłodzone do temperatury 4–6°C, zwykle w naczyniu z lodem; idealna temperatura dla win musujących; po nalaniu do kieliszka wino uzyskuje właściwą, nieco wyższą temperaturę; w temperaturze 0–4°C aromat się nie rozwija; nie podaje się w tak niskiej temperaturze czerwonych win spokojnych, ponieważ pojawić się może smak goryczy; glacé

free run wine

vin de goutte

(ang.) wino uzyskane z moszczu (soku) powstałego wyłącznie pod wpływem własnego ciężaru winogron, bez użycia prasy winiarskiej; uważane za najbardziej delikatne, wyższej jakości; press wine; vin de goutte

frizzante, frizzantino

cracling | semi-sparkling | pétillant

(wł.) włoski odpowiednik francuskiego pétillant, nieco niespokojnego, lekko musującego wina; nie musuje na tyle, by można nazwać je spumante; niewielka ilość dwutlenku węgla dodaje winu świeżości; perlé

full-body, full-bodied

large | ample | charpente | corsé | full

(ang.) dosł. pełne ciała; wyrażenie określające stopień koncentracji wina, związane z jego teksturą (fakturą); wino z bogatym, złożonym, dobrze zaokrąglonym, trwającym posmakiem, przeciwieństwo wina cienkiego; wino bogatealkohol, ekstrakt i glicerynę, wypełniające usta, dobrze zbudowane; mimo intensywności aromatu i smaku wino zrównoważone (równowaga) i  harmonijne, bez ciężkości, długie; znakomite do ciężkiego jedzenia, szczególnie czerwonego mięsa; dobrym przykładem takich win mogą być cabernet sauvignon, wina bordoskie, wina rodańskie; w kontekście win wzmacnianych, takich jak sherry, porto czy madera, oznacza wino o najwyższej zawartości alkoholu i cukrów; ciało wina; light-bodied; medium-bodied; ciężar wina; ciężkie; skoncentrowane

fumé blanc

(fr.) syn. sauvignon blanc używany szczególnie w Pouilly-sur-Loire, stąd apelacja Pouilly-Fumé (nie należy mylić tej nazwy z apelacją Pouilly-Fuissé w burgundzkim podregionie Mâconnais)

furfural

furmuraldehyde | aldehyde furfurylique

aldehyd odpowiedzialny za  aromat pieczonego chleba, brązowienie wina oraz jego karmelowy aromat w starych winach