gęste, gęstość

dense | thick | épais | fourré | serré

cecha czerwonych win odnosząca się do ciała wina, gdy dominuje pewna łagodność, zawiesistość, która w połączeniu z taninami wyklucza to, co nazywa się subtelnością i harmonią; gęstość stanowi o stopniu koncentracji wina, jego teksturze; wino o intensywnej sukni, mocnym aromacie, skoncentrowane, zwięzłe, na podniebieniu sprawiające wrażenie zarównociężkiego, jak i bogatego; określenie służące do opisu jego tanicznej struktury, wysokiej zawartości suchego ekstraktu, skondensowanego aromatu i smaku, czynników wywołujących wrażenie aksamitności, miękkości, tłustości; przeciwieństwo wina wodnistego, a w odniesieniu do aromatu tak obfite, że niemal namacalne; cecha pożądana w winach młodych; w zależności od kontekstu określenie może mieć także wydźwięk negatywny (tępe); zwarte; potoczyste; rustykalne

gewächs

growth | cru

(niem.) odpowiednik francuskich cru; Großes Gewächs (grand cru), Erstes Gewächs (premier cru); dla klienta jest to wskazówka o wysokiej klasie wina pochodzącego od najlepszych producentów, z gron z najlepszych działek i wytworzone pod surową kontrolą właściwych instytucji winiarskich; przykładem mogą być znakomite rieslingi Roberta Weila lub z schloss Vollrads w Rheingau; wśród winiarzy niemieckich nie ma powszechnej zgody co do terminologii Großes Gewächs i Erstes Gewächs; część winiarzy wybrało ogólniejszy termin Erste Lage, a nie Großes Gewächs; niezależnie od różnic terminologicznych wina tak sklasyfikowane muszą m.in. pochodzić z najwyżej klasyfikowanych winnic o wydajności nie większej niż 50 hl/ha, z określonych prawem odmian winorośli, muszą być wytwarzane za pomocą tradycyjnych technik winiarskich, podlegać dodatkowej kontroli, a minimalna waga moszczu nie może być mniejsza niż ekwiwalent dla win spätlese; VDP

giętkie

supple | souple | gouleyant | coulant | arrondir | assouplir

termin zbliżony do określenia miłe lub miękkie, chociaż z większym wigorem; cechę tę łatwiej jest instynktownie wyczuć i posmakować niż zdefiniować; jest wyrażeniem tekstury wina, w żadnym przypadku nie implikuje wina chudego, cienkiego, prostego; powszechne, chociaż mało precyzyjne określenie degustacyjne, pod którym kryje się wino przystępne, łatwe w piciu, ale sugerujące dobrą jakość; wino niezbyt proste, koniecznie o zrównoważonych taninach, aksamitne, o atrakcyjnej krągłości, smaczne, zrównoważone (równowaga), często harmonijne; synonim wina sprężystego, gibkie, bez zdecydowanegocharakteru, owocowego, stonowanego, bez nieprzyjemnej ostrości, gładkiego, niedrażniącego (drażniące) podniebienia; termin często używany w odniesieniu do młodych win, miękkich w smaku, które winny być nieco bardziej agresywne, ale sugerujące dobrą jakość; wino o łatwej w piciu kombinacji owocowości, kwasowości i tanin, o gładkiej, miękkiej fakturze, okrągłe na podniebieniu; większość wielkich win jest jednocześnie g. i potężna; wino staje się g., tracąc cierpkość podczas dojrzewania; potoczyste

gleba

soil | sol

poprzez system korzeni stanowi środowisko, z którego roślina czerpie wodę i składniki pokarmowe; zawartość składników pokarmowych ma zasadniczy wpływ na jakość winogron; paradoksalnie g. zbyt bogate mogą spowodować brak dojrzałości winogron, g. ubogie dają winogrona bogate, w konsekwencji bardziej skoncentrowane; na jakość winogron i przyszłego wina duży wpływ ma także struktura g., jej skład mineralny i kolor; g. zawierająca kamienie, żwir i piasek jest dobrze wentylowana, pozwala na dotarcie korzeni na kilka lub kilkanaście metrów w głąb ziemi (np. médoc); w g. bardzo zwartych, gliniastych czy wapiennych korzenie często mogą przebić się zaledwie na kilka czy kilkanaście centymetrów (np. Pomerol); kolor g. wpływa na promieniowanie słoneczne; ciemna gleba rozgrzewa się szybciej niż jasna; winorośl może rosnąć na wielu typach g., ale określone odmiany dają znakomitą winorośl i wino tylko na niektórych, wyjątkowo predysponowanych do ich uprawy; g. jest najistotniejszym elementem każdego terroir; rozróżnia się wiele typów g., które odciskają swój ślad w osobowości wina; g. gliniaste dają wina nieco twarde, jędrne, mięsiste, potężne, alkoholowe, a g. krzemienna wina finezyjne, o subtelnych nutach kwiatowych, ale także o krzemiennym aromacie i smaku; na g. wapiennych rośnie winorośl dająca wino okrągłe, giętkie, sprężyste, o nucie mineralnej, kwiatowej i owocowej; g. łupkowe pozwalają na uzyskanie win rasowych i złożonych; w Morgon (Beaujolais) powstaje na łupkowych glebach wino z mocnym zapachem kirszu, a ta sama odmiana gamay na granitowej glebie Chiroubles jest kwiatowa i delikatna, a w sławnym Côte d’Or daje niezadawalające wyniki; na g. łupkowych powstają doskonałe rieslingi, banyulsy oraz porto; g. granitowe pozwalają na wytwarzanie win o dużym potencjale starzenia, silnych i eleganckich; granitowy żwir daje wina dystyngowane, delikatne, sprężyste; na g. kamiennych i żwirowych uzyskuje się wina o dużej elegancji i finezji (graves, médoc, rodan), ponadto gleby te gromadzą ciepło w dzień i oddają je w nocy, umożliwiając lepsze dojrzewanie owoców; miękka kreda, typ g. wapiennej, jest szczególnie predysponowana do wytwarzania białych win wytrawnych i najwyższej klasy win musujących (côte des blancs w Szampanii); z g. piaszczystych otrzymuje się wina lekkie

gliceryna

glycerol | glycérine

lub glicerol, trzeci – po wodzie i etanolu – najważniejszy pod względem właściwości organoleptycznych alkoholowy składnik wina; jeden z tzw. alkoholi cukrowych (alkohol trójwodorotlenowy, propanotriol) powstających w winie w procesie fermentacji alkoholowej, przyczyniający się do efektu słodkości i gładkiej tekstury (w moszczu nie ma g., chyba że powstał z gron porażonych szlachetną pleśnią, która może wytworzyć jej około 12 g/l); g. jest słodsza niż większość cukrów, ale powstaje tylko w minimalnej ilości (5–20 g/l), czyniąc wino lepkim, oleistym, tłustym, gładkim, poprawiając jego strukturę; najczęściej występuje w winach bogatych w alkohol, w winach z późnego zbioru oraz z gron porażonych szlachetną pleśnią; nóżki; łzy; dostałe

glina

clay | argile

miękka skała osadowa złożona z minerałów ilastych, kwarcu, skaleni zawierająca także okruchy innych skał i substancji organicznych; czysta g. jako gleba pod uprawę winorośli nie jest najlepsza ze względu na jej nieprzepuszczalność; sławnym wyjątkiem uzyskiwanym z gliniastej gleby są wina Petrus z Pomerolu; g. używa się w winiarstwie do klarowania (bentonit)

glühwein

mulled wine | vin chaud

(niem.) popularna w Niemczech nazwa grzanego wina z cukrem i korzeniami; przygotowywane szczególnie w zimie w gospodarstwach domowych i stosowane jako środek zapobiegający przeziębieniom; grzane wino; hypocras

gładkie, gładkość

finesse | smooth | smoothness | satiné | lissé

przeciwieństwo wina ostrego, agresywnego, szorstkiego; wino bez twardości, ostrości, przyjemne w piciu, szlachetne, harmonijne, ale bez wyraźnej nuty smakowej, o prawie niewyczuwalnej teksturze, jedwabiste, śliskie jak gliceryna; wino skrajnie okrągłe, owocowe, o stosunkowo niskiej kwasowości, nieagresywne, bez twardych tanin; technicznie wino g. spowodowane jest głównie obecnością kwasu mlekowego, powstałego podczas wtórnej fermentacji; te przyjemne wrażenia miękkości i bogactwa nie mają związku z zawartością cukru, chociaż gładkość może sprawiać, że wydają się one bardziej miękkie i słodsze; fondu; aksamitne; giętkie; sprężyste; kwas jabłkowy; fermentacja jabłkowo-mlekowa; delikatne; eleganckie; oleiste