deklaracja

declaration

w większości krajów winiarskich producenci są zobowiązani administracyjnie do wykonania określonych czynności administracyjnych, należą do nich d. zbiorów skierowane głównie do urzędów podatkowych, d. związane z powierzchnią uprawy poszczególnych odmian, danych o ich wieku, d. zapasów magazynowych; podczas winifikacji, w zależności od krajów i regionów winiarskich, obowiązkowe bywa informowanie odpowiednich władz o szaptalizacji, wzmacnianiu wina, o typach produkowanych win itp.

deklarowane porto

declared port | porto declaré

porto vintage nie powstaje każdego roku, wymaga wyraźnej deklaracji producenta o jego wprowadzeniu do obrotu; deklaracja taka poddana jest surowym regułom portugalskiego Instituto do vinho do Porto (IVP)

deklasacja

déclasement | downgrading | declassification | relegation

zakaz używania na etykiecie określenia AOC, stosowany przez uprawnione instytucje winiarskie; d. jest obniżeniem klasy wina niespełniającego kryterium jakości do poziomu stołowego wina; może też być wynikiem nadprodukcji wina

delikatne

délicat | fin | tenue | velouté | gentil | tendre | fondant | delicate | fine | exquisite | tender | vanishing | tighten

określenie implikuje wino łagodne, stonowane, o atrakcyjnej, wyciszonej charakterystyce; można mu przypisać wiele pozytywnych określeń, takich jak lekkie, przyjemne, jedwabiste, nienarzucające się, zrównoważone (równowaga), subtelne, eleganckie, harmonijne, o miękkiej, aksamitnej (aksamit) strukturze i lekkich, przyjemnych aromatach – w odróżnieniu od win z wigorem; wino raczej nieśmiałe, z pewnością nienależące do ekstrawertywnych, zwykle o mniejszej zawartości alkoholu; do takich win można zaliczyć dobry pinot noir czy riesling; niestety, by cieszyć się delikatnością, subtelnością i finezją pięknego wina, potrzeba pewnego doświadczenia i wiedzy; w żadnym razie nie oznacza wina wodnistego i słabego; wina białe są zwykle bardziej delikatne niż czerwone; potocznie oznacza wino dobre, lekkie, łatwe w piciu i mało wytrawne; określenie jako niejednoznaczne wymaga doprecyzowania, czy wino jest przyjemnie delikatne, czy zbyt delikatne; przeciwieństwo wina mocnego, ciężkiego; potoczyste; finezyjne; kruche; aksamitne; miłe; wyrafinowane

demi-john

carboy | dame-jeanne

z fr. dame-jeanne; duża, szklana butla o pojemności 40–50 l, stosowana m.in. do starzenia win w Roussillon; często rocznikowe madery po długim dojrzewaniu w beczce przelewane są do d.-j., gdzie przebywają aż do ostatecznego zabutelkowania; garafão; marie-jeanne

demi-sec

medium dry

(fr.) półwytrawne; w winach szampańskich półsłodkie (słodkość win musujących i spokojnych)

deserowe wino

dessert wine | pudding wine | stickies (Australia) | vin de dessert | dessert

mało precyzyjne określenie win słodkich, zarówno wzmacnianych, jak i naturalnych, tradycyjnie dawniej i współcześnie pitych w małych ilościach do deserów lub na koniec posiłku; do dobrych, zrównoważonych (równowaga) d.w. należą m.in. francuski sauternes, niemieckie beerenauslesetrockenbeerenauslese, vin santo, vouvray i inne podobne wina z całego świata; jeszcze kilkadziesiąt lat temu żaden dobrze przygotowany posiłek nie mógł obyć się bez d.w., obecnie, wbrew nazwie, nie uchodzi za najlepszy wybór do deserów, chyba że samo w sobie jest deserem; sauternes jest klasycznym winem do fois gras lub sera typu rokfor; wiele deserowych, wzmacnianych win częściej stosuje się jako aperitif; uważa się, że d.w. zawsze powinno być słodsze od deseru; klasycznym d.w. jest także pedro ximénez i muscat de Beaumes-de-Venise; w Stanach Zjednoczonych, dla kontrastu, oficjalnie za deserowe uważa się wszystkie wina zawierajace powyżej 14% alkoholu, łącznie z winami wzmacnianymi oraz winami wytrawnymi (wymyślili to niezbyt rozgarnięci biurokraci wyłącznie do celów fiskalnych, pozostałe określono jako wina stołowe); słodkość; sherry; porto; marsala; likierowe wina; VDN; vin de liqueur; mistella

deutscher landwein

superior table wine

(niem.) kategoria win niemieckich utworzona w 1982 r. wytwarzanych wyłącznie z gron pochodzących z 19 regionów winiarskich z wyłączeniem Frankonii; w stylu mogą być wytrawne lub off dry; warunki szaptalizacji określają ściśle przepisy; tafelwein