szampanka

champagne glass | coupe a champagne

kieliszek do szampana; współcześnie najlepsze sz., mają kształt fletu; tradycyjne, pierwsze sz. były podobno inspirowane kształtem piersi markizy de Pompadour, metresy Ludwika XV

szaptalizacja

chaptalization | sugaring | sucrage | chaptalisation

praktyka dodawania cukru do moszczu w celu osiągnięcia wyższego stężenia alkoholu (zwykle o 1–2%); nazwa techniki pochodzi od nazwiska J.A. Chaptala, lekarza, chemika i ministra spraw wewnętrznych Francji w latach 1800–1804; proces ten znany jest od czasów starożytnych; orientacyjnie 17 g cukru dodane do 1 litra moszczu zwiększa zawartość alkoholu w winie o 1%; ponieważ dodawana w trakcie sz. ilość cukru zamienia się w alkohol, ostatecznie nie przydaje ona słodkości winu; cukru dodaje się w chłodnych latach, kiedy winogrona nie są dojrzałe i nie zapewniają trunkowi dostatecznie wysokiego stężenia alkoholu; na ogół sz. stosuje się w winach o niższej jakości, w chłodnych regionach winiarskich, np. w Niemczech, ale wykorzystuje się ją także we francuskim Médoc (w przypadku win cabernet sauvignon), w trudnych latach; zasadniczo technika ta jest zabroniona w wielu częściach świata, szczególnie na południu

szara pleśń

botrytis | pourriture grise

choroba grzybowa powodująca gnicie winogron; wywołuje ją ten sam grzyb botrytis cinerea, który tworzy tzw. szlachetną pleśń

szare

plombé | grey

szary, sinoblady, ołowiany kolor wina wskazujący na jego poważną wadę

szata wina

habillé | robe | robe d'un vin | color

in. kolorwygląd wina, suknia; termin nieco staromodny, pochodzący z francuskiego określenia barwy wina i jego wyglądu (kolor, klarowność, połysk); fakt, że używają go głównie snobujący się amatorzy wina, nie pozbawia go romantyzmu; wino o pięknej szacie to najczęściej trunek dobrej jakości, o głębokim kolorze

szczere

loyal honnete | sincere | franc | straightforward | fair | frank | frankly | frankness | sound

określenie dwuznaczne; wino bez „makijażu”; o wyraźnie zaznaczonym charakterze szczepu, z którego pochodzi; bez wad i obcych posmaków, wino bez zarzutu, bezpośrednie, otwarte, rzetelne, przyjemne, proste w jak najlepszym znaczeniu, zdrowe; bardziej męskie niż eleganckie, zgodne ze swym typem; niekiedy używa się tego terminu dla zaznaczenia, że wino nie jest tak znakomite, za jakie uchodzi; uczciwe; miłe; przyzwoite; typowe

szczodre

generous | généreux | honest | sincere

in. hojne, pełne, sycące; dające uczucie ciepła i zadowolenia; komunikatywne wino prezentujące pełnię swych walorów

szczypce do porto

port tongs

rzadkie współcześnie narzędzie do otwierania porto rocznikowego (vintage port), którego korek może być tak stary i kruchy, że nie można go usunąć korkociągiem; szczypce rozgrzewa się płomieniem i odcina całą szyjkę butelki, którą uprzednio owija się mokrym ręcznikiem