falerno, falernum

najsłynniejsze wino czasów rzymskich; nie ma drugiego takiego wina i miejsca tak głęboko zakorzenionego w rzymskiej mitologii jak falerno; nierozerwalnie związane z bogiem wina Bachusem; legenda mówi, że Bachus w swojej śmiertelnej postaci ukazał się staremu rolnikowi o imieniu Falernus, żyjącemu na zboczach góry Massico (Kampania), mimo że bóg nie miał boskiej postaci, Falernus ugościł przybysza wszystkim, co miał: mlekiem, miodem i owocami; wzruszony Bachus wynagrodził staremu rolnikowi jego gościnność, zamieniając mleko w wino; Falernus upił się i zasnął natychmiast, a w tym czasie Bachus zmienił zbocza Massico w ogromną winnicę, zapoczątkowując tradycje i sławę wina, o którym głośno było w cesarstwie rzymskim; wino to było wychwalane i rekomendowane przez wszystkich poetów klasycznego Rzymu, pili je rzymscy cesarze i armia podbijająca świat dla rzymskiego imperium; po upadku Cesarstwa Zachodniego o f. nieco zapomniano, ostanie momenty splendoru przeżywało w Królestwie Neapolu; w ostanich latach zaczyna się wykorzystywać komercyjnie fascynację historią i mitologią tego sławnego w czasach rzymskich wina; efektem tego jest polepszenie się jakości wina i uzyskanie klasy DOC

fałszowanie win

adulteration | falsification

modyfikacja lub obróbka win za pomocą nielegalnych środków; wszystkie manipulacje lub dodawanie do wina nieautoryzowanych przez prawo lub przepisy winiarskie środków; rozcieńczanie wodą, dodawanie alkoholu, nadmierna szaptalizacja, dodawanie barwników lub sztucznych aromatów jest nielegalne; f.w. ma równie długą historię co samo wino; rażące fałszowanie porto w XVIII w. spowodowało dramatyczny spadek popytu, a rząd zmusiło do ustanowienia restrykcyjnych przepisów dotyczących handlu i produkcji, to samo nastąpiło w innych krajach winiarskich, szczególnie po okresie ataku filoksery, kiedy brak wina na rynku skutkował powszechnym f.w.; chrzczenie wina; rozwodnione; rozcieńczanie wodą

fasola

feve | bean | broad bean

typowy aromat sauvignon blanc, można go ulokować między zielonym groszkiem a papryką; bywa wyczuwalny także w cabernet sauvignon; aromaty roślinne, warzywa

fattoria

farm | domaine vinicole

(wł.) posiadłość, także winiarska; podere

faza spadkowa wina

chute | deterioration | déclin

kolejna faza życia wina po jego apogeum; opisuje całkowitą lub częściową utratę jego jakości

faza środkowa

midle palate | milieu de bouche

lub środek, określenie etapu degustacji następującego po ataku, poprzedzającym połknięcie wina, kiedy smakujemy i oceniamy jego wady oraz zalety; f.ś. pozwala ocenić jakość winifikacji oraz cechy terroir, wychwycić wszystkie smaki, aromaty, teksturę, strukturę, temperaturę nierozłącznie związane z winem oraz kombinację między nimi tworzącą wrażenie ogólne wina; brak dobrej f.ś. nie stanowi o jakości wina, wyklucza jednak wina wielkie; finisz; długość wina; środek; paleta

federspiel

(niem.) specjalna kategoria win w austriackim Wachau, odpowiednik kabinett, a nawet austriackiego spätlese (11,5–12,5% alkoholu i poniżej 4 g/l cukru resztkowego), nie mogą być szaptalizowane

federweiss

young wine | freshly pressed wine | newly pressed wine | vin bourru

(niem.) szwajcarski odpowiednik vin bourru lub białe wino otrzymywane z czarnych winogron, tłoczonych przed fermentacją lub na początku tego procesu