dekantacja

wolne, ostrożne przelewanie wina z butelki do naczynia zwanego dekanterem w celu oddzielenia go od osadu lub przewietrzenia młodego wina, aby się otworzyło (otwarcie się wina); także dla wydobycia pożądanych aromatów; d. jest szczególnie potrzebna w przypadku dojrzałego porto vintage, starej rocznikowej madery, starych bordeaux itp. oraz win mocno zredukowanych; dobrze jest użyć płomienia świecy, aby nie przeoczyć przelewania do dekantera wina z osadem; szczególnie ostrożnie należy dekantować wina stare, bardzo dojrzałe, nie tylko z powodu możliwego osadu, ale z uwagi na to, że gwałtowna d. może bardzo szybko pozbawić takie wino pięknego, acz kruchego bukietu; niektórzy praktykują tzw. podwójną dekantację polegającą na tym, że po przelaniu do dekantera wino z powrotem wlewa się do wypłukanej czystą, niechlorowaną wodą butelki; dekantuje się zwykle wina czerwone, chociaż wiele win białych po dłuższym przewietrzaniu nabiera właściwej głębi smaku i aromatu; na ogół jednak nie przeprowadza się d. win białych, chyba że chce się pokazać piękną szatę wina (np. starego tokaja czy sauternes); bywa, że dekantuje się szampana i inne wina musujące, by serwować je w pięknej karafce, naczynie dekantacyjne powinno być wówczas mocno schłodzone w lodówce; wina przeznaczone do d. powinny przynajmniej przez dobę stać pionowo; do d. porto i starych win z osadem dawniej używano tzw. kołysek, które umożliwiały bardzo delikatne i dokładne ustawienie kąta nachylenia butelki; w sensie techniczno-enologicznym d. oznacza oddzielenie wina od osadu poprzez obciąg, filtrację lub za pomocą wirówek; koneserzy nie zalecają dekantowania starych, wielkich burgundów mimo obecności osadu, który ma postać lekkich płatków: jest to wytrącony barwnik, a nie ziarenka tanin – w tym przypadku d. może spowodować utratę sporej ilości cennego trunku; jeżeli d. jest konieczna, należy wykonywać ją w ostaniej chwili przed podaniem; w wyjątkowych przypadkach, jeśli wino ma wady mogące zniknąć po dłuższym napowietrzeniu, np. brak przyjemnego zapachu, ostrość, obecność dwutlenku węgla itp., można je zdekantować wcześniej; d. wykonuje się w różny sposób, w zależności od regionu lub wina; w Bordeaux przelewa się wino do karafki do momentu pojawienia się przy szyjce butelki osadu, dokonując jednocześnie napowietrzenia wina i zwiekszając jego bukiet; wina bardziej sprężyste i starsze dekantuje się też na sposób burgundzki, umieszczając i otwierając butelkę w specjalnym poziomym koszyczku