jedna z trzech zasadniczych kategorii aromatów, zwanych też odmianowymi lub podstawowymi; tak określa się aromaty pochodzące od unikalnej odmiany winorośli; każda odmiana ma charakterystyczny, pierwotny, wyróżniający je zapach, np. muszkat ma interesujący zapach dzikich owoców i pomarańczy, cabernet sauvignon – zielonego pieprzu, pinot noir – zapach czarnej porzeczki, wiśni i malin, syrah – fiołków, riesling – minerałów; niektóre z nich stają się wyczuwalne dopiero później, w procesie winifikacji; wino jest bardziej aromatyczne niż winogrona, czego najbardziej znaczącym przypadkiem jest sauvignon blanc, klasyczna odmiana z Doliny Loary i Bordeaux: złote grona sauvignon mają bardzo grubą skórkę o wyczuwalnym, szczególnym aromacie, ale mało intensywnym, dopiero gdy się je pożuje nieco, po kilku sekundach, pojawia się intensywny, bardzo specyficzny aromat przypominający brzoskwinie, morele, grejpfruty, z nutą bukszpanu i janowca; a.p. zasadniczo mają woń kwiatów (aromaty kwiatowe), owoców (aromaty owocowe), roślin (aromaty roślinne); ten typ aromatu jest niezwykle kruchy i wrażliwy, stąd jeśli chce się go docenić, wina o takim aromacie należy pić jako młode; wina takie określa się jako vin de primeur; wina białe pije się w okresie ich świeżości, wina czerwone w fazie ich pełnej owocowości; wina odmianowe, w których chce się oceniać a.p., należy konsumować bez zwłoki; → aromat, aromaty wtórne, aromaty trzeciorzędne, odmianowy charakter, bukiet, sauvignonner