Wielkie wina
Wielkie wina? Czym są? Interesujące pytanie z którym spotykamy się dość często. Pojęcie do końca nie jest jednoznaczne, a jak każda ocena ma swój wymiar subiektywny związany z własną wrażliwością i znajomością tematu. Aby móc ocenić, czy wino jest wielkim, musimy mieć pewną skalę porównawczą. Jeśli jej nie mamy, zwykle bazujemy na ocenach znawców wina, którzy wyrażają je przede wszystkim w publikacjach książkowych czy specjalistycznych periodykach. Ci, którzy choć trochę interesują się winem słyszeli zapewne o Robercie Parkerze czy Hugh Johnsonie, by wymienić najpopularnieszych. Ocenę taką znajdziemy również w mniej popularnych, ale renomowanych wydawnictwach typu Guide Hachette des Vins.
Jeśli już nic nie wiemy, to o wielkości wina najwięcej powie nam jego cena (oczywiście przy założeniu, że relacje ceny i wielkości wina są prawdziwe). Oczywiście trzeba tu wziąć poprawkę na to, że cena wina nie zależy wyłącznie od jego jakości. Za niektóre płaci się krocie, bo są nie tylko niezwykłe, ale i niezwykle rzadkie (np.Château-Grillet, Montrachet, Romanée-Conti). Mimo, że ocena wina jest sprawą subiektywną, w naprawdę wielkich winach na ogół panuje zgodność ocen. To co odróżnia wielkie wina z Bordeaux i Burgundii od ich równie znanych odpowiedników z Nowego Świata jest ich elegancja, względna lekkość mimo intensywności smaku i bukietu. Tej umiejętności winiarze europejscy uczyli się przez stulecia. Niestety, wino może być silne, bogate a jednocześnie mało szlachetne, by nie rzec prostackie.
Wielkie wina nie powstają wszędzie. Wielkie wina powstają w dobrze położonych winnicach, o właściwym mikroklimacie i z odpowiednich dla tego klimatu odmian winorośli. Co najważniejsze muszą być wytwarzane z dojrzałych owoców przy ograniczonych zbiorach. Niestety pogoń za zyskiem doprowadziła do sytuacji, że np w Burgundii i Niemczech wielu producentów zwiększyło wydajność swoich winnic, w porównaniu z latami pięćdziesiątymi, dwu a nawet trzykrotnie. Trudno więc dziwić się, że produkty w tych regionach są niezwykle zróżnicowane jakościowo i cenowo.
Robert Parker wymienia takie cechy charakteryzujące wielkie wino:
– zdolność do zadawalania zarówno podniebienia, jak i intelektu,
– zdolność przykuwania uwagi degustatora,
– intensywność aromatów i smaków połączona z lekkością,
– smak rosnący z każdym łykiem,
– nabieranie walorów z wiekiem,
– wyraźna osobowość.
Wielkie wina to te, które dają osobie degustującej najwięcej przyjemności, zarówno fizycznych jak i doznań o charakterze kulturowym. Składa się na to również ich historia, często antyczne pochodzenie, złożoność i elegancja, powszechnie znane nazwy wywołują również część tej przyjemności.