Navarra

Navarra jest jednym z hiszpańskich regionów autonomicznych, z jedną prowincją o tej samej nazwie. Jest górzystym regionem graniczącym na północy z Pirenejami (Francja), a na południu z rzeką Ebro (Rioja). Na zachodzie graniczy z Krajem Basków, na wschodzie z Aragonią. Stolicą Navarry jest Pamplona. Nazwa Pamplona pochodzi od imienia Pompejusza (Pompeiopolis), wskazując jednoznacznie na związki ze starożytnym Rzymem. Wspaniały rozkwit Królestwa Navarry miał miejsce tysiąc lat temu, za panowania króla Sancho Starszego. Królestwo Navarry rozpościerało się wtedy od Bordeaux aż po Barcelonę. Dzisiaj znane jest bardziej z lipcowej fiesty Los San Fermines z gonitwami byków po ulicach miasta, no i oczywiście ze znakomitych win. Dawniej znana była głównie z win różowych (z Garnacha), dzisiaj coraz bardziej z czerwonych i białych. Z trudem wina Navarry przebijają się na rynku światowym, przez długi czas będąc w cieniu swego znanego, wielkiego sąsiada – La Rioja.

Wspaniały rozkwit Navarry w wiekach średnich wiąże się również z tym, że leżała na znanej trasie pielgrzymkowej do Santiago de Compostella. W 1234 roku Theobald II, hrabia Szampanii, został koronowany na króla Navarry. Odtąd przez blisko 300 lat była częścią Francji. Dopiero za Ferdynanda II Katolickiego Navarra włączona została do zjednoczonej Hiszpanii. Do XVIII wieku wino było głównym rolniczym produktem Navarry. Klęska filoksery w XIX wieku zniszczyła kompletnie winnice. Z prawie 50 tysięcy hektarów winnic pozostało w 1892 roku zaledwie 700 hektarów. Do lat siedemdziesiątych XX wieku Navarra, z dużym udziałem kooperatyw, produkowała duże ilości codziennego, zwykłego wina. W 1972 roku produkowano tu około 7,3 tysiąca hektolitrów win w butelkach, w 1989 roku zabutelkowano już około 175 tysięcy hektolitrów. Stanowi to wzrost o około 2300%. Do rekomendowanych przez tutejsze Consejo Regulador odmian należą Tempranillo, Mazuelo, Graciano, Garnacha Tinto i Cabernet Sauvignon. Wśród białych rekomendowane są Viura (daje wina podobne do Sauvignon Blanc), Moscatel de Grano Menudo (Moscat de Frontignan), ale autoryzowane są Malvasia Riojana, Chardonnay i Garnacha Blanca (Grenache Blanc). O rozwój nowych odmian i technik winiarskich dba powołana organizacja zwana EVENA (Estacion de Viticultura y Enologia de Navarra). Dziś powszechnie stosuje się do winifikacji zbiorniki ze stali nierdzewnej z kontrolowaną komputerowo temperaturą winifikacji.

Obecnie powierzchnia upraw winorośli w obrębie DO Navarra (utworzono ją w 1958 roku) sięga około 13 tysięcy hektarów, z których produkuje się około 57 milionów litrów wina (2003).

Region podzielony jest na 5 obszarów winiarskich: Baja Montaña, Tierra Estella, Valdizarbe, Ribera Alta and Ribera Baja.