Szampan – historia, rodzaje i najwspanialsze regiony Szampanii

Szampania – historia szampana i regiony Szampanii

Na północny wschód od Paryża, w trójkącie zawartym między Reims, Épernay i Châlon-sur-Marne, na kredowej glebie, powstaje najwytworniejsze i najwyżej cenione wino musujące na świecie – szampan. Historia szampana oraz regiony Szampanii, w których powstaje ten wyjątkowy trunek, czynią go symbolem luksusu i doskonałości. Spacerując po Avenue de Champagne w Épernay, dzielnicy wielkich domów szampańskich, podziwiamy wspaniałe pałace w renesansowym i klasycystycznym stylu, a pod nimi ponad 100 kilometrów wykutych w wapiennej skale piwnic (niektóre pamiętają Rzymian), w których dojrzewają miliony butelek szampana. Codziennie odwiedza je tysiące turystów.

Ojciec Pérignon i historia szampana

Wbrew powszechnym opiniom, wino musujące nie jest wynalazkiem Ojca Pérignona z opactwa Hautvillers, ale mnich ten całe swoje życie poświęcił zgłębianiu tajemnic tego trunku oraz jego doskonaleniu. Z całą pewnością jednak jako pierwszy zaczął wytwarzać białe wina z czerwonych winogron, a dziś wszystkie szampany poza „blanc de blancs” (100% chardonnay) tworzy się z mieszanki pinot noir i pinot meunier (oba czerwone) oraz chardonnay.

Nie tylko Dom Pérignon zastanawiał się, dlaczego na wiosnę, gdy temperatura w piwnicach wzrastała, zabutelkowane wino ponownie zaczynało fermentować, a z butelek z hukiem wystrzeliwały korki. Jak wiemy, Ludwik Pasteur dopiero 200 lat później zgłębił tajemnicę fermentacji. Historia i rodzaje szampana są nierozerwalnie związane z procesem produkcji, który dziś osiągnął mistrzostwo.

Promocja szampana na dworze królewskim

Z czasem mieszkańcy Hautvillers dostrzegli, że nadmiar dwutlenku węgla w winach jest zaletą, a nie wadą. Dom Pérignon degustując pierwszą, historyczną butelkę szampana, miał ponoć powiedzieć: „chodźcie prędko, ja piję gwiazdy!”. Powstał pierwszy szampan, który by zrobić karierę, musiał jeszcze zyskać aprobatę dworu Króla Słońce – Ludwika XIV. Nie było to rzeczą łatwą. Z pomocą przyszła, regularnie odwiedzająca kościół w Hautvillers, młoda arystokratka Jeanne de Thierzy, zwana Jolie Baronne, czyli „piękną baronessą”. Dama ta, znana była z dość rozwiązłego trybu życia, toteż z duszą na ramieniu przystępowała do konfesjonału ojca Pérignona. Ten, aczkolwiek niezbyt chętnie, udzielił jej rozgrzeszenia. Z wdzięczności piękna baronessa, korzystając ze znajomości z marszałkiem de Créqui, wypromowała wino z klasztornych piwnic. Skrzynka szampańskiego wina zachwyciła dwór, a szczególnie faworyty króla i ich przyjaciół.

Za Ludwika XVI, w 1735 roku, królewskim dekretem wprowadzono wymiary i pojemność szampańskiej butelki. W przepisach nakazywano również, żeby korek był przymocowany do butelki drutem.

Regiony Szampanii – historia i produkcja szampana

Styl win szampańskich jest tym, co odróżnia wino jednego domu szampańskiego od drugiego. O stylu szampana decyduje jasno określony dobór winogron i metod jego produkcji, przede wszystkim odpowiednie zestawienie odmian:

• chardonnay,
• pinot noir,
• pinot meunier

Najwyżej ocenianie szampany pochodzą z:

• Montagne de Reims, gdzie bryluje pinot noir,
• Côte des Blancs na południe od Epernay, gdzie głównie uprawia się chardonnay,
• Vallée de la Marne, gdzie uprawia się pinot noir i pinot meunier.

Rodzaje szampana

Większość win szampańskich zestawiana jest z dwóch lub więcej roczników – to tzw. szampany bez określenia wieku, czyli nierocznikowe. Tylko w wyjątkowych latach producenci szampana tworzą trunki z jednego zbioru, sygnowane rokiem zbioru. Jest to szampan rocznikowy (vintage). Blanc de blancs produkowany jest tylko z chardonnay. Jest bardziej kremowy, o wydatniejszym zapachu owoców, lekki oraz elegancki. Blanc de noirs (biały z czarnych winogron) wytwarzany jest zarówno z pinot noir, jak i z pinot meunier, albo z kombinacji obu. Rosé, różowy szampan, produkowany jest albo z czarnych winogron, albo (najczęściej) poprzez dodanie niewielkiej ilości czerwonego wina do białego szampana.

Producenci szampana w 2022 roku wyprodukowali i sprzedali około 326 milionów butelek, osiągając jeden z rekordowych wyników w historii.

Szampan w kuchni – historia, smaki i regiony Szampanii

Szampan stał się trunkiem uniwersalnym, który często zastępuje wina zarówno białe, jak i czerwone. Jest znakomity jako aperitif, do owoców morza, ryb słodkowodnych, wędzonego łososia. Niezrównany jest do kawioru, a nawet do skromnych żeberek z kuchni chińskiej. Doskonale komponuje się z sosami na bazie śmietany, masła i oliwy.

Dom szampański Drappier

Drappier to jedna z najbardziej cenionych winnic w Szampanii, znana z wyjątkowych szampanów charakteryzujących się bogatym aromatem i zrównoważonym smakiem. Winnica stawia na tradycyjne metody produkcji i minimalną ingerencję, co pozwala wydobyć autentyczność smaku. Ich szampany, takie jak Carte d’Or czy Grande Sendrée, są wybierane przez koneserów na całym świecie.

Dom szampański Philippe Gonet

Philippe Gonet to rodzinny dom szampański, który od ponad 180 lat produkuje szampany najwyższej jakości. Winnica specjalizuje się w szampanach blanc de blancs, które powstają z najlepszych winogron chardonnay uprawianych w regionie Côte des Blancs. Szampany Philippe Gonet są synonimem elegancji i precyzji smaku, idealne na wyjątkowe okazje.