istotny czynnik oceny winogron; termin służący do opisania trwającego procesu dojrzewania gron, pewnego ich stanu fizjologicznego, moment, kiedy można uznać je za dojrzałe; należy rożróżniać stan całkowitej dojrzałości fizjologicznej owoców od ich dojrzałości technologicznej, określonej i poszukiwanej przez winiarza (dojrzałość cukrowa); musi ona korespondować z odmianą i produkowanym winem; dojrzałe