VDN

skr. od vins doux naturel – naturalne wina słodkie; kategoria vin de liqueur, trochę myląca nazwa zarezerwowana dla francuskich win wzmacnianych, powszechnych na południu Francji, rzadko eksportowanych, których fermentacja została przerwana przez dodanie alkoholu neutralnego pochodzącego z winogron; proces zatrzymywania fermentacji zwany jest we Francji mutage, a wina – vins mutés lub VDN; nazwa jest myląca, gdyż słodycz, mimo że jest rzeczywiście naturalna, powstaje na skutek sztucznego zatrzymania fermentacji wina; istnieją dwie metody wzmacniania wina: pierwsza to mutés sur grains, jest charakterystyczna dla win banyuls i maury z Roussillon, dzięki niej wina uzyskują zdumiewającą równowagę i młodzieńczość, smak i zapach czerwonych owoców doskonale komponują się z ich pełną ciała naturą tego wina, a gładkie taniny pochodzące z odmiany grenache znakomicie maskują jego nadmierną słodkość; druga metoda stosowana w winach białych polega na dodaniu alkoholu do częściowo sfermentowanego moszczu; wina VDN na ogół powstają z winorośli uprawianych na słonecznych, suchych, ubogich glebach; winnice takie mają zwykle bardzo niską wydajność, a moszcz jest niezwykle bogaty w cukier, przynajmniej 250 g/l; dodanie 5–10% alkoholu powoduje zatrzymanie fermentacji alkoholowej, tym samym pozwala to na pozostawienie w winie pewnej ilości cukrów; wina VDN zwykle zawierają około 15% alkoholu, ponad 50 g/l cukru osadowego, w przypadku muszkatów nawet ponad 125 g/l; muszkaty, które pije się młode, są butelkowane szybko, aby uchronić wino przed utlenieniem, z kolei takie wina, jak rivesaltes, maury, banyuls – wręcz przeciwnie; oksydacja tych win jest kluczem do rozwoju ich bukietu, stąd dojrzewają najczęściej w nie do końca wypełnionych beczkach (także w balonach szklanych wystawianych na działanie promieni słonecznych), w rezultacie uzyskując barwę bursztynu, złożony bukiet z aromatami kakao, kawy i śliwek; wina te są niezwykle długowieczne; metodę ich wytwarzania stworzył Arnau de Vilanova (Arnaud de Villeneuve) z Uniwersytetu w Montpellier w 1285 r., w Królestwie Majorki; wina VDN produkowane są z odmian grenache noir, grenache blanc i grenache gris, macabeu, malvoisie (tourbat du Roussillon) i muszkatów (zarówno z aleksandryjskiego, czyli tzw. muszkatu rzymskiego, jak i petits grains); znane wina VDN z Roussillon i Langwedocji to: rivesaltes, muscat de Rivesaltes, maury, banyuls, muscat de Lunel, frontignan, muscat de Mireval, muscat de Saint-Jean Minervois; należy pamiętać, że często wina te mają charakter wina zamkniętego; po napowietrzeniu w kieliszku powoli pojawiają się aromaty owocowe i kwiatowe; mistella; słodkie; mutage; porto; sherry; madera; malaga; deserowe wino