Rioja

rioja
Rioja jest odpowiednikiem francuskiego Bordeaux czy Burgundii. Niewątpliwie winiarze bordoscy mają niemały udział w sławie win tego regionu. Gdy w 1864 roku filoksera przywleczona do Francji z Ameryki doprowadziła do ruiny większość winnic francuskich w tym i najbardziej renomowanych winnic w Bordeaux, wielu zdesperowanych winiarzy przeniosło się właśnie do Rioja. Wrócili do siebie mniej więcej po 4 dekadach, na początku XX wieku, gdy odnowiono większość winnic, szczepiąc rodzimą winorośl na odpornych na własną mszycę podkładkach amerykańskich. Pozostawili jednak i zaszczepili francuskie metody i idee robienia doskonałych win. Barriques, 225 litrowe dębowe beczki do dojrzewania wina, czasami i dziś nazywane bywają barricas bordelesas.

Wina w tym regionie produkuje się już od czasów rzymskich, największy rozwój winiarstwa następuje jednak od wieku XV. Winnice powstawały tu głównie wokół dużej liczby klasztorów fundowanych do obsługi licznych pielgrzymów udających się do Santiago de Compostella. Pierwsze prawo winiarskie pochodzi właśnie z tego okresu. Rioja była pierwszym hiszpańskim regionem, który otrzymał Denominacion de Origen (DO). Był to rok 1926. Consejo Regulador określił wtedy granice regionu, dozwolone odmiany winorośli, maksymalną wydajność, dozwolony poziom alkoholu itd. W 1991 otrzymał wyższą kategorię DOC (Denominacion de Origen Calificada) i znowu Rioja była regionem, który po raz pierwszy sklasyfikowano w tej nowej kategorii.

SUBREGIONY

RIOJA ALTA
Najwyżej położona, o najwyższych opadach deszczu. Mniejsze nasłonecznienie w tym regionie powoduje, że tutejsze wina mają wyższą kwasowość i nieco mniej ciała. Mają więc nieco więcej owocowej świeżości i co najważniejsze, największy potencjał starzenia w regionie. Faworyzowaną odmianą jest tu Tempranillo. Najlepsze, klasyczne wina produkuje się w Rioja Alta i Rioja Alavesa. Wina z obu regionów różnią się bardziej stylem niż jakością.

RIOJA ALAVESA
Położona jest nieco niżej i ma nieco mniejszą ilość opadów. W porównaniu z Rioja Alta ma jednak lepszą, cieplejszą, południową wystawę swych winnic. Wina są więc bardziej aromatyczne, o mniejszej kwasowości, nieco wyższym poziomie alkoholu, mniej kwaskowate, bardziej miękkie i szybciej dojrzewające niż te z Rioja Alta.

RIOJA BAJA
Najniżej położona, o małych opadach, o najwyższej temperaturze lata. Produkuje się tu najbardziej pospolite wina w regionie, o wysokim poziomie alkoholu. Najbardziej rozpowszechnioną, uprawianą tu odmianą jest Garnacha (Grenache), dojrzewająca póżniej niż Tempranillo, a więc najodpowiedniejsza dla tego regionu.

Alta i Alavesa cechują piękne długie wiosny i jesienie. Winnice położone są na wysokości mniej więcej 270-450 metrów n.p.m. W DOC Rioja dopuszczono do uprawy 4 odmiany czerwone i 3 białe. Najszerzej uprawia się tu, oczywiście, Tempranillo. Ma grubą, bardzo ciemną skórkę, dosyć łagodną kwasowość, przyjemny aromat. Ograniczone, niskie zbiory i nie nawadniane winnice stwarzają warunki do koncentracji koloru, zapachu i smaku. Od północnego-zachodu cały region chroniony jest przed atlantyckimi opadami przez góry Sierra de Cantabria. Czerwone wina zwykle charakteryzowane są okresem ich starzenia w beczce i w butelce, a określenia z tym związane mają oficjalny charakter. Oczywiście, określenia te mają jedynie związek z długością starzenia wina w dębie i w butelce, a nie z ich jakością. Tak więc Crianza jest winem, które dojrzewa przed jego komercjalizacją minimum 2 lata (przynajmniej 1 rok w beczce i 1 rok w butelce), Reserva – minimum 3 lata (1 rok w beczce i 2 lata w butelce), Gran Reserva – minimum 5 lat (2 lata w beczce i 3 lata w butelce). Znowu jest to tylko minimalny wymóg formalny, najlepsze wina starzeją się w dębie, często i w butelkach znacznie dłużej. Starzenie ma miejsce w przewidzianych prawem barrica bordelesa (czyli w bordoskich 225 litrowych barriques). Większość czerwonych win starzonych jest w amerykańskim dębie, który nadaje im charakterystyczną miękkość i zapach wanilii. Określenia te dotyczą również innych win hiszpańskich.