Sabaudia-Bugey

Na południe od jeziora Leman leży mniej znany nam region winiarski Sabaudia (Savoie). Współczesny Chrystusowi Pliniusz Starszy w jednej ze swoich 37 ksiąg historii naturalnej pisał o szczepie winorośli, którą określał jako Allobrogica. Allobrogowie byli ludem pochodzenia celtyckiego, którzy osiedlili się między Rodanem a Alpami około 500 lat przed Chrystusem. Stąd, jak pisze Pliniusz, transportowano wino do Rzymu w bukłakach z kożlej skóry. Także i tu w 92 roku cesarz Domicjan zabronił rozwijać winnice.  W owym czasie było to wino konkurencyjne w stosunku do win z półwyspu. W Średniowieczu wina sabaudzkie produkowali głównie mnisi, eksportowano je tylko w niewielkiej ilości do sąsiedniej Szwajcarii i na dwór papieski w Avinionie.. Musimy zdawać sobie sprawę z faktu, że odmiennie niż dzisiaj  winem klas wyższych było wino białe, ewentualnie różowe, a więc lżejsze, delikatniejsze. W sam raz na arystokratyczne podniebienia!  W Polsce nie spotkałem jeszcze win sabaudzkich, ale nie ma się czemu dziwić. W 1931 roku doktor Paul Ramain napisał w swojej książce Les Grands Vins de France: \”Paris ne connaît pas les vins de Savoie\” (Paryż nie zna win z Sabaudii). Status AOC wina sabaudzkie otrzymaly dopiero w 1973 roku.

Sabaudia to sześć AC: Vin de Savois, Rousette de Savois, Pétillant de Savois, Mousseux de Savois, Seyssel i Crépy. Uprawia się tu aż 23 szczepy winorośli, przeważnie miejscowe, z uwagi na surowy, górski klimat. Podstawą win białych jest szczep Altesse (Roussette de Savois), przywieziony do Sabaudii z Cypru podczas wypraw krzyżowych. Daje wina pełne, o bogatym smaku i korzennym aromacie. Wina czerwone wytwarza się najczęściej w wyższych partiach winnic z Gamay i Pinot Noir, szczepów znanych nam przede wszystkim z Burgundii. Dają one wina lekkie, owocowe, przyjemne w piciu. Rodzimą odmianą jest Mondeuse, szczep wyjątkowo odporny na tutejsze warunki, z bogatym aromatem poziomek, malin i fiołków oraz ilością garbników pozwalającą na dobre starzenie.
Powierzcnia upraw winorośli wynosi około 2000 hektarów (2005).

ODMIANY WINOROŚLI
BIAŁE: Aligoté, Altesse (Roussette), Chardonnay, Jacquère, Mondeuse, Chasselas, Gringet, Molette (wina musujące i pétillants) i Roussette d\’Ayse w departamencie Haute Savoie.
CZERWONE: Gamay, Mondeuse i Pinot Noir

POTENCJAŁ STARZENIA
Jest niewielki. Białe i różowe (Clairet) maksimum 2 lata. Czerwone 2 do 5 lat. Musujące lub Pétillant są gotowe do picia po wyprodukowaniu.

Białe wina sabaudzkie podaje się chłodne, ale nie zmrożone. Na miejscu podaje się je m.in. do sabaudzkiego fondu, miejscowych serów takich jak reblochon, tome, gruyere, beaufort… i diots (górskie parówki). Przyjrzyjmy się zatem głównym cru jakie możemy zakupić podczas podróży w te rejony Francji:

CREPY
Delikatne wina produkowane z gron Chasselas, po francuskiej stronie Jeziora Genewskiego. Są to wina perliste, aromatyczne i lekkie.

RIPAILLE
Wytrawne, owocowe i eleganckie wino z Chateau de Ripaille, doskonałe jako aperitif i do przystawek. Pije się w ciągu roku od zbioru, w temperaturze 8-10 st.C.

SEYSSEL
Białe wino z okolic miasta Seyssel, produkowane z białych odmian Altesse (Roussette) i Molette. Doskonale pasuje do miejscowych serów Beaufort i reblochon a także do ryb i skorupiaków. Można je trzymać w piwnicy 3-4 lata. Ma zapach fiołków. Musujące Seyssel produkowane metodą szampańską należy do najlepszych we Francji.
 
ROUSETTE DE SAVOIS
Jest winem o kolorze jasnej słomy, w miarę starzenia robi się złotawe. Ma piękny aromat orzechów, fiołków, miodu i migdałów. Jest to wino szlachetne, rasowe, delikatne.

Wśród innych win tego regionu na uwagę zasługują także Ayze, Chautagne, Chignin, Jongieux. Zwykle z Sabaudią kojarzy się także wina sąsiadujących z Seyssel winnic Bugey. Na obszarze około 300 hektarów, wytwarza się tam wina klasy VDQS, w przybliżeniu po 1/3 czerwonych, białych i musujących, w tym win naturalnych perlistych (np. Cerdon).